Whatever the question,
community is the answer
Margaret Wheatley

Bijeenkomst gemeenschapsgericht leiderschap

Meer ruimte voor communities en bewonerscollectieven door gemeenschapsgericht leiderschap. Wat houdt dat in en wat doen bestuurders, directeuren en managers daarmee binnen én buiten hun organisaties?
Over deze vraag gingen Thijs van Mierlo van LSAbewoners en ik op 23 februari in gesprek met zo’n 60 mensen die op allerlei manieren bezig zijn met gemeenschapsgericht leiderschap. Eelco Visser van Naar Daar heeft er een inspirerende terugblik van gemaakt.

De bijeenkomst stond in het teken van het Hoe. Het delen van praktijkverhalen, vragen, het zoeken van haakjes om ook voor zichzelf meer ruimte te maken om anders te werken. 
Want bij gemeenschapsgericht leiderschap moeten bestuurders, directeuren en managers zelf stevig aan de bak. Buiten en binnen, in de eigen organisatie. Verdergaand dan het regelen van randvoorwaarden. Niet alleen als er in de uitvoering vastlopers zijn, maar in de alledaagsheid van hun job, bij kleine en grote besluiten. Met als waardenkompas ‘Niets meer zonder bewoners’. Ze stellen zich continu de vraag: draagt dit wat we doen bij aan meer gemeenschapskracht, aan meer positie van gemeenschappen? Zijn bezig met omkeringen: niet meer vóór bewoners werken maar met/door bewoners, met beleid dat zich moet verantwoorden aan de praktijk ipv omgekeerd. Werken met een responsieve strategie, met trial en error, geen overall-veranderprogramma. Gaan in de wind staan als bewonerscollectieven en communities in de uitverkoop dreigen te komen. Werken vanuit allerlei rollen die niet per se in hun functieomschrijving staan, als seismograaf, gapper/bruggenbouwer. Gaan er persoonlijk voor, met veel skin in the game: ‘Je deelt macht en zeggenschap met communities. Maar als het een zooitje wordt, word jij erop aangesproken. Omarmen van dit ongemak, verduren van mislukkingen, daar gaat het om’. En ze brengen zich persoonlijk in, brengen community building zelf in de praktijk, ook in hun eigen organisatie.  

Nou, ga daar maar aan staan! Maar tijdens de bijeenkomst werd ook duidelijk dat je overal haakjes kunt vinden om dat te doen. De truc daarvoor is om ‘het grote werk klein te maken’. Als toezichthouder, door zich veel meer met buiten te verbinden. Als corporatie, door aan de slag te gaan met een leeromgeving (met inspiratie van Stichting Philadelphia Zorg, die er een mooie praatplaat van gemaakt heeft). Als welzijnsorganisatie, door meer politiserend te werken. Als gemeente, door niet zelf een keuze te maken uit bewonersinitiatieven die steun verdienen, maar door dat samen met bewoners te doen. Als bestuur, door een inspiratiebijeenkomst over gemeenschapsgericht leiderschap te organiseren.  
Genoeg haakjes dus voor nieuwe praktijken, een volgende bijeenkomst en voor een inzicht gevend verslag van Eelco Visser van NaarDaar dat er binnenkort aankomt!